... حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها نکته‌ای را می‌فرمایند که اگر همۀ فواید حج را در یک‌طرف قرار دهیم و این نکته‌ را در طرف دیگر، شاید همین یک نکته بر همۀ آن‌ها برتری داشته باشد. حضرت می‌فرمایند: « وَ الْحَجَّ تَشْییداً لِلدِّین»، «تشیید» یعنی ساختمانی را محکم و زیبا ساختن و پایه‌هایش را مرتفع قرار دادن. «شیّد البناء» یعنی ساختمان محکم، رفیع و زیبایی ساخت. حضرت می‌فرمایند: حج باعث می‌شود که دین به‌صورت ساختمانی رفیع، بلند، زیبا و باشکوه باشد. شاید منظور این باشد که اگر حج تشریع نشده بود و مسلمان‌ها موظف نبودند که هرسال چنین اجتماع باشکوهی را در آنجا تشکیل دهند ابهت اسلام برای جهانیان نمایان نمی‌شد. در چنین مراسمی، عظمت اسلام و جامعه اسلامی به نمایش گذاشته می‌شود و قطعاً دیدن این مناظر باشکوه توسط غیرمسلمان‌ها و حتی نقل و توصیف این مراسم، آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و این سؤال را برای آن‌ها ایجاد می‌کند که: این چه جاذبه‌ای است که مردم را این‌چنین به سرزمینی می‌کشاند که نه آب و هوایی دارد و نه وسایل خوش‌گذرانی؟

خدای متعال از روی لطف عمیقی که به بندگانش دارد از هیچ‌یک از انواع وسایلی که ممکن است در انسان اثر بگذارد و او را یک‌قدم به‌طرف خدا جذب کند فروگذار نمی‌کند. او راه‌هایی را باز می‌کند که مردم به‌طور طبیعی انگیزه‌ای برای توجه به خدا و خضوع در مقابل عظمت الهی پیدا کنند؛ چراکه این توجه و خضوع تنها عامل ترقی روحی و معنوی انسان و رسیدن به آن مقامی است که برای آن آفریده شده است. خدا به ابراهیم؟س؟ می‌فرماید: به مردم بگو به هر وسیله‌ای شده خود را به مکه برسانید و حج را ترک نکنید؛ چرا؟ برای این‌که این بهترین عاملی است که می‌تواند انگیزه‌ای جهانی در عموم مردم به وجود آورد. صحبت یک نفر و دو نفر نیست. مرحوم آقای طباطبایی؟رضو؟ از استادشان مرحوم آقای قاضی نقل می‌کردند که: «گاهی خدا کسی را یک‌سال به بیماری و فقر و ... مبتلا می‌کند تا یک یاالله بگوید. یعنی گفتن یک یاالله آن قدر در سعادت انسان مؤثر است که جا دارد یک سال سختی بکشد.» طبعاً وقتی چنین برکاتی نصیب یک جمعیت میلیونی شود برای خدا خیلی ارزشمند است. این عمل، دین را خیلی تقویت می‌کند؛ لذا اگر یک‌سال داوطلب برای شرکت در مراسم حج کم باشد و بخواهد حج خلوت برگزار شود، خدای متعال حاکم شرع را موظف کرده است که با هزینه بیت‌المال عده‌ای را به حج بفرستد. خدا نهایت علاقه را دارد که حتی یک نفر بیشتر هم که شده مشمول رحمت خدا قرار گیرد. عجیب است! هر سفری که به حج می‌روی علاقه‌ات به حج بیشتر می‌شود. شخصی تازه‌مسلمان که از اهالی آمریکا بود سفری به حج رفت. از او پرسیدم در این سفر کجا بیشتر به شما خوش گذشت؟ گفت: «هیچ چیز برای من لذت‌بخش‌تر از این نبود که بنشینم و خانه کعبه را تماشا کنم. آن قدر این منظره لذت‌بخش بود که حاضر نبودم آن را با چیزی عوض کنم!» اتفاقاً از مستحبات اعمال مسجدالحرام نگاه کردن به خانه کعبه است. خدای متعال در این سنگ‌های سیاه و این سرزمین خشک و بی‌آب‌وعلف چنان جاذبه‌ای قرار داده است که دل‌ها را مجذوب می‌کند تا افراد بیشتری به رحمت خدا نائل شوند. او می‌خواهد در افراد لیاقت درک رحمت خودش هرچه بیشتر ایجاد شود. پس عمدۀ فلسفه حج تشیید دین است؛ یعنی حج بنای دین را محکم و باشکوه می‌کند. اگر حج نبود بنای دین، بنایی ضعیف، خاموش، آرام و بی‌رمق بود و مردم از آن استفاده‌ای نمی‌کردند و خیلی‌ها از آن غافل می‌شدند و این باعث می‌شد که از خیلی از برکات محروم شوند؛ اما وجود حج باعث شد که بنای دین رفیع و باشکوه باشد و دل‌ها را مجذوب کند تا مشمول رحمت فراوان الهی قرار گیرند.

برگرفته از پایگاه اطلاع‌رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح یزدی