بیان جامع امام سجاد علیه‌السلام دربارۀ اسرار حج (متن کامل روایت شبلی)
اَلْعَالِمُ اَلْجَلِیلُ اَلْأَوَّاهُ اَلسَّیِّدُ عَبْدُ اَللَّهِ سِبْطُ اَلْمُحَدِّثِ اَلْجَزَائِرِیِّ فِی شَرْحِ اَلنُّخْبَةِ ، قَالَ وَجَدْتُ فِی عِدَّةِ مَوَاضِعَ أُوَثِّقُهَا بِخَطِّ بَعْضِ اَلْمَشَایِخِ اَلَّذِینَ عَاصَرْنَاهُمْ مُرْسَلاً: أَنَّهُ لَمَّا رَجَعَ مَوْلاَنَا زَیْنُ اَلْعَابِدِینَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ مِنَ اَلْحَجِّ اِسْتَقْبَلَهُ اَلشَّبْلِیُّ فَقَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ لَهُ حَجَجْتَ یَا شَبْلِیُّ قَالَ نَعَمْ یَا اِبْنَ رَسُولِ اَللَّهِ فَقَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ أَ نَزَلْتَ اَلْمِیقَاتَ وَ تَجَرَّدْتَ عَنْ مَخِیطِ اَلثِّیَابِ وَ اِغْتَسَلْتَ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَحِینَ نَزَلْتَ اَلْمِیقَاتَ نَوَیْتَ أَنَّکَ خَلَعْتَ ثَوْبَ اَلْمَعْصِیَةِ وَ لَبِسْتَ ثَوْبَ اَلطَّاعَةِ قَالَ لاَ قَالَ فَحِینَ تَجَرَّدْتَ عَنْ مَخِیطِ ثِیَابِکَ نَوَیْتَ أَنَّکَ تَجَرَّدْتَ مِنَ اَلرِّیَاءِ وَ اَلنِّفَاقِ وَ اَلدُّخُولِ فِی اَلشُّبُهَاتِ قَالَ لاَ قَالَ فَحِینَ اِغْتَسَلْتَ نَوَیْتَ أَنَّکَ اِغْتَسَلْتَ مِنَ اَلْخَطَایَا وَ اَلذُّنُوبِ قَالَ لاَ قَالَ فَمَا نَزَلْتَ اَلْمِیقَاتَ وَ لاَ تَجَرَّدْتَ عَنْ مَخِیطِ اَلثِّیَابِ وَ لاَ اِغْتَسَلْتَ ثُمَّ قَالَ تَنَظَّفْتَ وَ أَحْرَمْتَ وَ عَقَدْتَ بِالْحَجِّ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَحِینَ تَنَظَّفْتَ وَ أَحْرَمْتَ وَ عَقَدْتَ اَلْحَجَّ نَوَیْتَ أَنَّکَ تَنَظَّفْتَ بِنُورَةِ اَلتَّوْبَةِ اَلْخَالِصَةِ لِلَّهِ تَعَالَى قَالَ لاَ قَالَ فَحِینَ أَحْرَمْتَ نَوَیْتَ أَنَّکَ حَرَّمْتَ عَلَى نَفْسِکَ کُلَّ مُحَرَّمٍ حَرَّمَهُ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ لاَ قَالَ فَحِینَ عَقَدْتَ اَلْحَجَّ نَوَیْتَ أَنَّکَ قَدْ حَلَلْتَ کُلَّ عَقْدٍ لِغَیْرِ اَللَّهِ قَالَ لاَ قَالَ لَهُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ مَا تَنَظَّفْتَ وَ لاَ أَحْرَمْتَ وَ لاَ عَقَدْتَ اَلْحَجَّ قَالَ لَهُ أَ دَخَلْتَ اَلْمِیقَاتَ وَ صَلَّیْتَ رَکْعَتَیِ اَلْإِحْرَامِ وَ لَبَّیْتَ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَحِینَ دَخَلْتَ اَلْمِیقَاتَ نَوَیْتَ أَنَّکَ بِنِیَّةِ اَلزِّیَارَةِ قَالَ لاَ قَالَ فَحِینَ صَلَّیْتَ اَلرَّکْعَتَیْنِ نَوَیْتَ أَنَّکَ تَقَرَّبْتَ إِلَى اَللَّهِ بِخَیْرِ اَلْأَعْمَالِ مِنَ اَلصَّلاَةِ وَ أَکْبَرِ حَسَنَاتِ اَلْعِبَادِ قَالَ لاَ قَالَ فَحِینَ لَبَّیْتَ نَوَیْتَ أَنَّکَ نَطَقْتَ لِلَّهِ سُبْحَانَهُ بِکُلِّ طَاعَةٍ وَ صُمْتَ عَنْ کُلِّ مَعْصِیَةٍ قَالَ لاَ قَالَ لَهُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ مَا دَخَلْتَ اَلْمِیقَاتَ وَ لاَ صَلَّیْتَ وَ لاَ لَبَّیْتَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَ دَخَلْتَ اَلْحَرَمَ وَ رَأَیْتَاَلْکَعْبَةَ وَ صَلَّیْتَ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَحِینَ دَخَلْتَ اَلْحَرَمَ نَوَیْتَ أَنَّکَ حَرَّمْتَ عَلَى نَفْسِکَ کُلَّ غِیبَةٍ تَسْتَغِیبُهَا اَلْمُسْلِمِینَ مِنْ أَهْلِ مِلَّةِ اَلْإِسْلاَمِ قَالَ لاَ قَالَ فَحِینَ وَصَلْتَ مَکَّةَ نَوَیْتَ بِقَلْبِکَ أَنَّکَ قَصَدْتَ اَللَّهَ قَالَ لاَ قَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَمَا دَخَلْتَ اَلْحَرَمَ وَ لاَ رَأَیْتَ اَلْکَعْبَةَ وَ لاَ صَلَّیْتَ ثُمَّ قَالَ طُفْتَ بِالْبَیْتِ وَ مَسِسْتَ اَلْأَرْکَانَ وَ سَعَیْتَ قَالَ نَعَمْ قَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَحِینَ سَعَیْتَ نَوَیْتَ أَنَّکَ هَرَبْتَ إِلَى اَللَّهِ وَ عَرَفَ مِنْکَ ذَلِکَ عَلاَّمُ اَلْغُیُوبِ قَالَ لاَ قَالَ فَمَا طُفْتَبِالْبَیْتِ وَ لاَ مَسِسْتَ اَلْأَرْکَانَ وَ لاَ سَعَیْتَ ثُمَّ قَالَ لَهُ صَافَحْتَ اَلْحَجَرَ وَ وَقَفْتَ بِمَقَامِ إِبْرَاهِیمَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ صَلَّیْتَ بِهِ رَکْعَتَیْنِ قَالَ نَعَمْ فَصَاحَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ صَیْحَةً کَادَ یُفَارِقُ اَلدُّنْیَا ثُمَّ قَالَ آهِ آهِ ثُمَّ قَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ مَنْ صَافَحَ اَلْحَجَرَ اَلْأَسْوَدَ فَقَدْ صَافَحَ اَللَّهَ تَعَالَى فَانْظُرْ یَا مِسْکِینُ لاَ تُضَیِّعْ أَجْرَ مَا عَظُمَ حُرْمَتُهُ وَ تَنْقُضِ اَلْمُصَافَحَةَ بِالْمُخَالَفَةِ وَ قَبْضِ اَلْحَرَامِ نَظِیرَ أَهْلِ اَلْآثَامِ ثُمَّ قَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ نَوَیْتَ حِینَ وَقَفْتَ عِنْدَ مَقَامِ إِبْرَاهِیمَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ أَنَّکَ وَقَفْتَ عَلَى کُلِّ طَاعَةٍ وَ تَخَلَّفْتَ عَنْ کُلِّ مَعْصِیَةٍ قَالَ لاَ قَالَ فَحِینَ صَلَّیْتَ فِیهِ رَکْعَتَیْنِ نَوَیْتَ أَنَّکَ صَلَّیْتَ بِصَلاَةِ إِبْرَاهِیمَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ وَ أَرْغَمْتَ بِصَلاَتِکَ أَنْفَ اَلشَّیْطَانِ قَالَ لاَ قَالَ لَهُ فَمَا صَافَحْتَ اَلْحَجَرَ اَلْأَسْوَدَ وَ لاَ وَقَفْتَ عِنْدَ اَلْمَقَامِ وَ لاَ صَلَّیْتَ فِیهِ رَکْعَتَیْنِ ثُمَّ قَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ لَهُ أَشْرَفْتَ عَلَى بِئْرِ زَمْزَمَ وَ شَرِبْتَ مِنْ مَائِهَا قَالَ نَعَمْ قَالَ نَوَیْتَ أَنَّکَ أَشْرَفْتَ عَلَى اَلطَّاعَةِ وَ غَضَضْتَ طَرْفَکَ عَنِ اَلْمَعْصِیَةِ قَالَ لاَ قَالَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَمَا أَشْرَفْتَ عَلَیْهَا وَ لاَ شَرِبْتَ مِنْ مَائِهَا ثُمَّ قَالَ لَهُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ أَ سَعَیْتَ بَیْنَ اَلصَّفَا وَ اَلْمَرْوَةِ وَ مَشَیْتَ وَ تَرَدَّدْتَ بَیْنَهُمَا قَالَ نَعَمْ قَالَ لَهُ نَوَیْتَ أَنَّکَ بَیْنَ اَلرَّجَاءِ وَ اَلْخَوْفِ قَالَ لاَ قَالَ فَمَا سَعَیْتَ وَ لاَ مَشَیْتَ وَ لاَ تَرَدَّدْتَ بَیْنَ اَلصَّفَا وَ اَلْمَرْوَةِ ثُمَّ قَالَ أَ خَرَجْتَ إِلَى مِنًى قَالَ نَعَمْ قَالَ نَوَیْتَ أَنَّکَ آمَنْتَ اَلنَّاسَ مِنْ لِسَانِکَ وَ قَلْبِکَ وَ یَدِکَ قَالَ لاَ قَالَ فَمَا خَرَجْتَ إِلَى مِنًى ثُمَّ قَالَ لَهُ أَ وَقَفْتَ اَلْوَقْفَةَ بِعَرَفَةَ وَ طَلَعْتَ جَبَلَ اَلرَّحْمَةِ وَ عَرَفْتَوَادِیَ نَمِرَةَ وَ دَعَوْتَ اَللَّهَ سُبْحَانَهُ عِنْدَ اَلْمِیلِ وَ اَلْجَمَرَاتِ قَالَ نَعَمْ قَالَ هَلْ عَرَفْتَ بِمَوْقِفِکَ بِعَرَفَةَ مَعْرِفَةَ اَللَّهِ سُبْحَانَهُ أَمْرَ اَلْمَعَارِف وَ اَلْعُلُومِ وَ عَرَفْتَ قَبْضَ اَللَّهِ عَلَى صَحِیفَتِکَ وَ اِطِّلاَعَهُ عَلَى سَرِیرَتِکَ وَ قَلْبِکَ قَالَ لاَ قَالَ نَوَیْتَ بِطُلُوعِکَ جَبَلَ اَلرَّحْمَةِ أَنَّ اَللَّهَ یَرْحَمُ کُلَّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ وَ یَتَوَلَّى کُلَّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ قَالَ لاَ قَالَ فَنَوَیْتَ عِنْدَ نَمِرَةَ أَنَّکَ لاَ تَأْمُرُ حَتَّى تَأْتَمِرَ وَ لاَ تَزْجُرُ حَتَّى تَنْزَجِرَ قَالَ لاَ قَالَ فَعِنْدَ مَا وَقَفْتَ عِنْدَ اَلْعَلَمِ وَ اَلنَّمِرَاتِ نَوَیْتَ أَنَّهَا شَاهِدَةٌ لَکَ عَلَى اَلطَّاعَاتِ حَافِظَةٌ لَکَ مَعَ اَلْحَفَظَةِ بِأَمْرِ رَبِّ اَلسَّمَاوَاتِ قَالَ لاَ قَالَ فَمَا وَقَفْتَ بِعَرَفَةَ وَ لاَ طَلَعْتَ جَبَلَ اَلرَّحْمَةِ وَ لاَ عَرَفْتَ نَمِرَةَ وَ لاَ دَعَوْتَ وَ لاَ وَقَفْتَ عِنْدَ اَلنَّمِرَاتِ ثُمَّ قَالَ مَرَرْتَ بَیْنَ اَلْعَلَمَیْنِ وَ صَلَّیْتَ قَبْلَ مُرُورِکَ رَکْعَتَیْنِ وَ مَشَیْتَ بِمُزْدَلِفَةَ وَ لَقَطْتَ فِیهَا اَلْحَصَى وَ مَرَرْتَ بِالْمَشْعَرِ اَلْحَرَامِ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَحِینَ صَلَّیْتَ رَکْعَتَیْنِ نَوَیْتَ أَنَّهَا صَلاَةُ شُکْرٍ فِی لَیْلَةِ عَشْرٍ تَنْفِی کُلَّ عُسْرٍ وَ تُیَسِّرُ کُلَّ یُسْرٍ قَالَ لاَ قَالَ فَعِنْدَ مَا مَشَیْتَ بَیْنَ اَلْعَلَمَیْنِ وَ لَمْ تَعْدِلْ عَنْهُمَا یَمِیناً وَ شِمَالاً نَوَیْتَ أَنْ لاَ تَعْدِلَ عَنْ دِینِ اَلْحَقِّ یَمِیناً وَ شِمَالاً لاَ بِقَلْبِکَ وَ لاَ بِلِسَانِکَ وَ لاَ بِجَوَارِحِکَ قَالَ لاَ قَالَ فَعِنْدَ مَا مَشَیْتَ بِمُزْدَلِفَةَ وَ لَقَطْتَ مِنْهَا اَلْحَصَى نَوَیْتَ أَنَّکَ رَفَعْتَ عَنْکَ کُلَّ مَعْصِیَةٍ وَ جَهْلٍ وَ ثَبَّتَّ کُلَّ عِلْمٍ وَ عَمَلٍ قَالَ لاَ قَالَ فَعِنْدَ مَا مَرَرْتَ بِالْمَشْعَرِ اَلْحَرَامِ نَوَیْتَ أَنَّکَ أَشْعَرْتَ قَلْبَکَ إِشْعَارَ أَهْلِ اَلتَّقْوَى وَ اَلْخَوْفَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ لاَ قَالَ فَمَا مَرَرْتَ بِالْعَلَمَیْنِ وَ لاَ صَلَّیْتَ رَکْعَتَیْنِ وَ لاَ مَشَیْتَبِالْمُزْدَلِفَةِ وَ لاَ رَفَعْتَ مِنْهَا اَلْحَصَى وَ لاَ مَرَرْتَ بِالْمَشْعَرِ اَلْحَرَامِ ثُمَّ قَالَ لَهُ وَصَلْتَ مِنًى وَ رَمَیْتَ اَلْجَمْرَةَ وَ حَلَقْتَ رَأْسَکَ وَ ذَبَحْتَ هَدْیَکَ وَ صَلَّیْتَ فِی مَسْجِدِ اَلْخَیْفِ وَ رَجَعْتَ إِلَى مَکَّةَ وَ طُفْتَ طَوَافَ اَلْإِفَاضَةِ قَالَ نَعَمْ قَالَ فَنَوَیْتَ عِنْدَ مَا وَصَلْتَ مِنًى وَ رَمَیْتَ اَلْجِمَارَ أَنَّکَ بَلَغْتَ إِلَى مَطْلَبِکِ وَ قَدْ قَضَى رَبُّکَ لَکَ کُلَّ حَاجَتِکَ قَالَ لاَ قَالَ فَعِنْدَ مَا رَمَیْتَ اَلْجِمَارَ نَوَیْتَ أَنَّکَ رَمَیْتَ عَدُوَّکَ إِبْلِیسَ وَ غَضِبْتَهُ بِتَمَامِ حَجِّکَ اَلنَّفِیسِ قَالَ لاَ قَالَ فَعِنْدَ مَا حَلَقْتَ رَأْسَکَ نَوَیْتَ أَنَّکَ تَطَهَّرْتَ مِنَ اَلْأَدْنَاسِ وَ مِنْ تَبِعَةِ بَنِی آدَمَ وَ خَرَجْتَ مِنَ اَلذُّنُوبِ کَمَا وَلَدَتْکَ أُمُّکَ قَالَ لاَ قَالَ فَعِنْدَ مَا صَلَّیْتَ فِی مَسْجِدِ اَلْخَیْفِ نَوَیْتَ أَنَّکَ لاَ تَخَافُ إِلاَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ ذَنْبَکَ وَ لاَ تَرْجُو إِلاَّ رَحْمَةَاَللَّهِ تَعَالَى قَالَ لاَ قَالَ فَعِنْدَ مَا ذَبَحْتَ هَدْیَکَ نَوَیْتَ أَنَّکَ ذَبَحْتَ حَنْجَرَةَ اَلطَّمَعِ بِمَا تَمَسَّکْتَ بِهِ مِنْ حَقِیقَةِ اَلْوَرَعِ وَ أَنَّکَ اِتَّبَعْتَ سُنَّةَ إِبْرَاهِیمَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ بِذَبْحِ وَلَدِهِ وَ ثَمَرَةِ فُؤَادِهِ وَ رَیْحَانِ قَلْبِهِ وَ حَاجَّهُ سُنَّتُهُ لِمَنْ بَعْدَهُ وَ قَرَّبَهُ إِلَى اَللَّهِ تَعَالَى لِمَنْ خَلْفَهُ قَالَ لاَ قَالَ فَعِنْدَ مَا رَجَعْتَ إِلَى مَکَّةَ وَ طُفْتَ طَوَافَ اَلْإِفَاضَةِ نَوَیْتَ أَنَّکَ أَفَضْتَ مِنْ رَحْمَةِ اَللَّهِ تَعَالَى وَ رَجَعْتَ إِلَى طَاعَتِهِ وَ تَمَسَّکْتَ بِوُدِّهِ وَ أَدَّیْتَ فَرَائِضَهُ وَ تَقَرَّبْتَ إِلَى اَللَّهِ تَعَالَى قَالَ لاَ قَالَ لَهُ زَیْنُ اَلْعَابِدِینَ عَلَیْهِ السَّلاَمُ فَمَا وَصَلْتَ مِنًى وَ لاَ رَمَیْتَ اَلْجِمَارَ وَ لاَ حَلَقْتَ رَأْسَکَ وَ لاَ أَدَّیْتَ نُسُکَکَ وَ لاَ صَلَّیْتَ فِی مَسْجِدِ اَلْخَیْفِ وَ لاَ طُفْتَ طَوَافَ اَلْإِفَاضَةِ وَ لاَ تَقَرَّبْتَ اِرْجِعْ فَإِنَّکَ لَمْ تَحُجَّ فَطَفِقَ اَلشِّبْلِیُّ یَبْکِی عَلَى مَا فَرَّطَهُ فِی حَجِّهِ وَ مَا زَالَ یَتَعَلَّمُ حَتَّى حَجَّ مِنْ قَابِلٍ بِمَعْرِفَةٍ وَ یَقِینٍ اِنْتَهَى .
شبلی به دیدن حضرت سجاد علیه‌السلام که از حج بازگشته بودند رفته بود که حضرت در ضمن صحبت‌ها از او پرسیدند: شبلی! حج رفته‌ای؟ شبلی گفت: بلی یابن‌رسول‌الله؛ حضرت سوال کردند:
وقتی به میقات رسیدی و لباس‌های خود را درآوردی و غسل کردی آیا نیت کردی که با در آوردنِ لباس، نافرمانی خداوند را در می‌آوری و کنار می‌گذاری؟!
و آیا نیت کردی که با درآوردن لباس‌های دوخته شده، از ریاء و دوروئی و انجام کارهای نادرست، کناره می‌گیری؟!
و آیا هنگام غسل احرام، نیت کردی که روح و قلبت را از گناهان و لغزش‌ها می‌شویی؟!
شبلی گفت: نه اینگونه نیت نکردم؛ حضرت فرمود: پس واقعاً به میقات وارد نشدی و لباس درنیاورده‌ای و غسل نکرده‌ای!!
سپس حضرت سوال کردند که:
وقتی بدن خود را از موهای زائد پاک می‌کردی و احرام می‌بستی و قصد عمره و حج داشتی، آیا نیت کردی که با پاک کردن موهای زائد، گناهان و زشتی‌ها را از خود دور کنی؟!
و آیا هنگامی که احرام بستی، نیت کردی که دیگر هیچ حرامی را مرتکب نشوی؟!
و آیا هنگامی که نیت عمره و حج کردی، نیت کردی که از وابستگی به هر چه غیر خداست خارج شوی؟!
شبلی گفت: نه اینگونه نیت نکردم؛ حضرت فرمود: پس واقعاً خود را تمیز نکرده‌ای و احرام نبسته‌ای و نیت عمره و حج نکرده‌ای!!
سپس حضرت سوال کردند که:
وقتی که وارد میقات شدی و دو رکعت نماز احرام را خواندی و لبیک گفتی، آیا با وارد شدن به میقات نیت کردی که می‌خواهی به زیارت خدا بروی؟!
وآیا هنگامی که نماز احرام می‌خواندی نیت کردی که می‌خواهی با نماز که بهترین اعمال است به خدا نزدیک شوی؟!
و آیا هنگامی که لبیک گفتی، نیت کردی که تعهد اطاعت به‌خدا بدهی و از تمام نافرمانی‌ها کناره بگیری؟!
شبلی گفت: نه اینگونه نیت نکردم؛ حضرت فرمود: پس واقعاً وارد میقات نشده‌ای و نماز نخوانده‌ای و لبیک نگفته‌ای!!
سپس حضرت سوال کردند که:
آیا وقتی که به مکه رسیدی و داخل حرم شدی، با ورود به مکه نیت کردی که به دنبال خدا آمده‌ای؟!
و آیا هنگامی که وارد محدودة حرم شدی، نیت کردی که احترام تمام مسلمین را نگاه داری و دیگر غیبت نکنی؟!
شبلی گفت: نه اینگونه نیت نکردم؛ حضرت فرمود: پس واقعاً وارد مکه و حرم نشده‌ای!!
سپس حضرت سوال کردند که:
وقتی طواف کردی و حجرالاسود را لمس کردی و در مقام ابراهیم نماز خواندی و سعی بین صفا و مروه کردی، آیا با طواف و لمس حجرالاسود نیت کردی که با خدا دست داده‌ای و دیگر با او مخالفت نخواهی کرد؟!
و آیا هنگامی که در مقام ابراهیم برای نماز ایستادی نیت کردی که در انجام فرمان‌های خداوند و دوری از نافرمانی، همت کنی و پایدار باشی؟!
و آیا وقتی نماز خواندی، نیت کردی که به حضرت ابراهیم اقتدا کنی و با این نماز بینی شیطان را به زمین بمالی؟!
و آیا وقتی سعی بین صفا و مروه کردی، آیا نیت کردی که از غیر خدا به‌سوی خدا فرار کنی و این حال تو را خدا ببیند و اینکه همیشه بین خوف و رجاء باشی؟!
شبلی گفت: نه اینگونه نیت نکردم؛ حضرت فرمود: پس واقعاً طواف نکردی و دست به حجرالاسود نزده‌ای و نماز نخوانده‌ای و سعی نکرده‌ای!!
سپس حضرت سوال کردند که:
آیا هنگامی که بر سر چاه زمزم رفتی و از آن آب نوشیدی، نیت کردی که اطاعت خدا را به جان و دلت وارد کنی و از نافرمانی او چشم بپوشی؟
شبلی گفت: نه اینگونه نیت نکردم؛ حضرت فرمود: پس واقعاً بر سر چاه زمزم نرفته‌ای و از آن آب ننوشیده‌ای!!
سپس حضرت سوال کردند که:
وقتی به عرفات رفتی و در کنار جبل‌الرحمه قرار گرفتی و به مشعر رفتی و سنگ جمع کردی، آیا با وقوف در عرفات، توجه کردی که خداوند تمام حقایق را می‌داند و بر همچنین بر تمام زوایای درونی تو مطلع است؟!
و آیا وقتی در کنار جبل‌الرحمه قرار گرفتی، نیت کردی که خداوند رحمتش را بر تمام مومنین جهان جاری کند و امور آنها را خودش به دست بگیرد؟!
و آیا وقتی در مشعر قرار گرفتی، نیت کردی که توجه به خدا و ترس از خدا را در دلت وارد کنی؟!
و آیا وقتی از مشعر سنگ برداشتی، نیت کردی که تمام نادانی‌ها و نافرمانی‌ها را از خود دور کنی و رو به سوی علم و عمل کنی؟!
شبلی گفت: نه اینگونه نیت نکردم؛ حضرت فرمود: پس واقعاً به عرفات و مشعر نرفته‌ای و سنگ جمع نکرده‌ای!!
سپس حضرت سوال کردند که:
آیا وقتی به مِنی رفتی و ستون‌های شیطان را سنگ زدی و قربانی کردی و سر تراشیدی، با رفتن به مِنی نیت کردی که مردم از دست و زبان و خیال تو در امان باشند؟! و اینکه متوجه باشی زمینه حرکت به‌سوی خدا برای تو کاملا فراهم شده است و خدا حاجت تو را داده است؟!
و آیا هنگامی که ستون‌های شیطان را سنگ زدی، نیت کردی که خودِ شیطان را سنگ بزنی و با این حج او را از خود دور کنی و عصبانی کنی؟!
آیا وقتی سر تراشیدی، نیت کردی که از هر ناپاکی و پلیدی‌ای پاک شوی و از گناهان مانند روز تولد خارج شوی؟!
آیا وقتی قربانی کردی، نیت کردی که گلوی طمع را در درونت ببُرّی و به خدا تکیه کنی و اینکه با این کار به حضرت ابراهیم اقتدا کرده‌ای که به امر خدا خواست فرزندش را که عزیزترین موجودات برای او بود، قربانی کند؟!
شبلی گفت: نه اینگونه نیت نکردم؛ حضرت فرمود: پس واقعاً به مِنی نرفته‌ای و سنگ نزده‌ای و قربانی نکرده‌ای و سر نتراشیده‌ای!!
سپس حضرت سوال کردند که:
آیا وقتی به مکه برگشتی و طواف حج را انجام دادی، توجه کردی که از فضای رحمت خداوند آمده‌ای و به‌سوی اطاعت او قدم برمی‌داری و به‌دنبال محبت او هستی و فرامین او را انجام می‌دهی؟!
شبلی گفت: نه اینگونه نیت نکردم؛ حضرت فرمود: پس واقعاً به مکه بازنگشته‌ای و طواف حج نکرده‌ای!!
شبلی! بازگرد که تو اصلا حجّ واقعی را انجام نداده‌ای!!
اشک از چشمان شبلی جاری شد و تصمیم گرفت که اسرار حج را خوب بیاموزد، تا اینکه خداوند توفیق داد و در سال بعد با معرفت و یقین به حج رفت.
مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل , جلد۱۰ , صفحه۱۶۶